२७ सप्टेंबर पर्यटन दिन

विश्व पर्यटन दिवस हर साल 27 सितंबर को मनाया जाता है। विश्व में पर्यटन को बढ़ावा देने के लिए 1980 से संयुक्त राष्ट्र महासभा ने विश्व पर्यटन दिवस आयोजित करने की शुरुआत 27 सितंबर को की थी, तब से आज तक निरंतर विश्व पर्यटन दिवस सभी विश्व के संगठन के देश मनाते चले आ रहे हैं।

विश्व पर्यटन दिवस के लिए 27 सितंबर का दिन चुना गया क्योंकि इसी दिन 1970 में विश्व पर्यटन संगठन का संविधान स्वीकार किया गया था। संयुक्त राष्ट्र महासभा हर साल विश्व पर्यटन दिवस की विषय-वस्तु तय करती है। विश्व पर्यटन दिवस को मनाने का मुख्य उद्देश्य पर्यटन और उसके सामाजिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक व आर्थिक मूल्यों के प्रति विश्व समुदाय को जागरूक करना है। विश्व पर्यटन दिवस का मुख्य उद्देश्य पर्यटन को बढ़ावा देना और पर्यटन के द्वारा अपने देश की आय को बढ़ाना है। विश्व पर्यटन दिवस के अवसर पर एक राष्ट्र को मेज़बान राष्ट्र घोषित किया जाता है जो कि जीवोग्राफिकल आर्डर पर होता है। विश्व पर्यटन दिवस का मेज़बान 2006 में यूरो, 2007 में दक्षिण एशिया, 2008 में अमेरिका और 2009 में अफ़्रीका को बनाया गया था। इस तरह पूरे विश्व के देशों में पर्यटन को बढ़ावा देने वाले कार्यक्रम आयोजित किये जाते हैं। जिनमें सामाजिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक और आर्थिक कार्यक्रम शामिल हैं।

सप्टेंबर (शेवटचा रविवार) कर्णबधीर दिन

जागतिक कर्णबधीर दिनाचे महत्त्व
अठराव्या शतकात युरोपमध्ये ग्रँड विले रिचर्ड सिमर रेडमंड या कर्णबधीर व्यक्ती चा जन्म झाला होता. त्यावेळी रेडमंडने कुटुंबियांच्या मदतीने कर्णबधीरत्वाच्या संकटावर मात करत प्रगती केली. या दरम्यान त्याला अनंत अडचणींना तोंड द्यावे लागले. रेडमंड ने त्याच्यासारखे अपंगत्व असलेल्या व्यक्तींना एकत्र केले आणि समाज जागृती करीत त्यांना त्यांचा अधिकार आणि हक्कांची जाणीव करून दिली .त्या नंतर वर्षातील सप्टेंबर महिन्याच्या शेवटच्या रविवारी कर्णबधीर दिन साजरा होऊ लागला, अशी माहिती यावेळी देण्यात आली.

२९ सप्टेंबर जागतिक हृदय दिन

गेली बारा वर्षे (इसवी सन 2000 पासून) 29 सप्टेंबर हा दिवस "जागतिक हृदय दिन' म्हणून ओळखला जातो. हृदयाच्या बाबतीत सर्वांनी जागरूक राहावे, विशेषतः अकाली हृदयाचा त्रास होणे टाळता यावे, हृद्रोगामुळे होणाऱ्या अकाल मृत्यूचे प्रमाण घटावे, या उद्देशाने हृदय दिनाच्या दिवशी अनेक कार्यक्रम, चर्चासत्रे, प्रदर्शने, व्याख्याने आयोजित केली जातात. हृद्रोग होण्यामागची मुख्य कारणे उदा. तंबाखूसेवन, अयोग्य आहार, व्यायामाचा अभाव वगैरेंपासून परावृत्त होण्यासाठी आवाहन केले जाते.

आपणही जागतिक हृदय दिनाचे औचित्य साधून हृदयाची काळजी कशी घ्यावी, हृदयरोग होऊ नये म्हणून काय करावे, काय काळजी घ्यावी, याची थोडक्‍यात माहिती घेणार आहोत.आयुर्वेदात शोणितकफप्रसादजं हृदयम्‌ । असे हृदयाचे वर्णन केलेले आहे. रक्‍तधातूच्या व कफाच्या प्रसाद भागापासून म्हणजेच सार भागापासून हृदय तयार होते. शरीरधारणेचे काम करणारा, स्थिरता, शक्‍ती देण्याचे काम करणारा जो प्राकृत कफ आहे, त्याच्या सार भागापासून आणि रक्‍ताच्याही उत्तम अशा सार भागापासून हृदय बनत असते.

हृदयावर मातृप्रभाव
हृदय हा मातृज अवयव असतो. म्हणजेच हृदयावर आईच्या प्रकृतीचा प्रभाव अधिक असतो. म्हणून गर्भधारणेपूर्वी स्त्रीचे रक्‍त, स्त्रीचा कफ प्राकृत असणे, उत्तम स्थितीत असणे आवश्‍यक असते. गर्भधारणेनंतरही गर्भाचे हृदय तयार होत असताना रक्‍तवर्धक, कफपोषक आहार-औषधद्रव्ये घेणे जरुरी असते.

हृदय हे रक्‍ताभिसरणाचे, अशुद्ध रक्‍त स्वीकारून फुप्फुसांच्या मदतीने शुद्ध करून, शुद्ध रक्‍ताचा संपूर्ण शरीराला पुरवठा करण्याचे काम करत असतेच; पण हृदय हे चेतनेचे, प्राणाचे, तसेच मनाचेही स्थान असते. हृदयावर आघात झाला असता ताबडतोब प्राण नष्ट होतात, म्हणून हृदयाला "सद्यःप्राणहरमर्म" असेही म्हटले जाते. फक्‍त शरीराच्या आरोग्यासाठीच नव्हे, तर चैतन्यपूर्ण व उत्साही जीवन जगण्यासाठी, उत्तम मानसिक आरोग्यासाठीही हृदयाची काळजी घेणे खूपच आवश्‍यक असते. आयुर्वेदात निरोगी हृदयासाठी गर्भावस्थेपासून काय काळजी घ्यावी, हृदयाचे कार्य कसे चालते, हृदयाचे आरोग्य टिकविण्यासाठी काय काळजी घ्यावी, येथपासून ते हृद्रोग कशामुळे होऊ शकतात, ते कोणकोणत्या प्रकारचे असतात, त्यांच्यावर काय उपचार करायचे, या सर्व गोष्टी अतिशय समर्पकपणे समजावल्या आहेत.